Niet alleen de auto gaat steeds meer zelf sturen. Veel organisaties waar ik kom zijn bezig met zelfsturende teams. Of er loopt een traject voor meer ondernemerschap.
Wat zit er achter zelfsturing en ondernemerschap en waarom werkt het, in ieder geval in theorie? Mocht jouw organisatie ook starten met zelfsturende teams, of moeten de mensen ondernemender worden, check dan of jouw organisatie aan de juiste voorwaarden voldoet. Alleen dan kunnen zelfsturende teams meer zijn dan de zoveelste hype en kun je er als organisatie voordeel uit halen.
Een klein stukje theorie: Uit veel onderzoeken blijkt dat er 3 geheimen zijn om mensen de beste prestaties te laten leveren en het meeste werkplezier te laten ervaren: Autonomie, Meesterschap en Betekenis. Dit zijn exact de voorwaarden die nodig zijn om succesvolle zelfsturende teams te krijgen. En exact de voorwaarden om een ondernemende organisatie te zijn.
De eerste voorwaarde is in mijn ervaring vaak ook de lastigste: Autonomie. Dit houdt in dat je de vrijheid hebt om je eigen werk in te delen en uit te voeren op de manier die volgens jou het beste is. In de praktijk zie je in veel organisaties dat het gevestigde management-control-denken leidt tot een zeer gestructureerde manier van werken en nauwelijks vrijheid in hoe het werk wordt gedaan. Dit bevordert het werkplezier in ieder geval niet en belemmert zelfsturende teams en ondernemerschap.
Meesterschap is het steeds beter worden in je werk. Blijven groeien en uitgedaagd blijven worden stimuleert mensen in hoge mate. Steeds beter worden in je werk geeft van zichzelf al werkplezier. Vergelijk het met sporters die voortdurend bezig zijn hun persoonlijke record te verbeteren, dat motiveert enorm.
En dan de laatste voorwaarde: Betekenis. Dit is in zorginstellingen meestal direct terug te vinden. Werk in de zorg is vrijwel altijd werk van betekenis. En juist die betekenis is vaak de reden dat mensen in de zorg zijn gaan werken. Lastiger wordt het als mensen een groot deel van hun tijd bezig zijn met betekenisloos werk, zoals administratie, controles, etc. Dan ervaren zij vaak dat er nauwelijks tijd ‘overblijft’ voor werk van betekenis, zoals het helpen van patiënten. Terwijl dat natuurlijk het echte werk is.
Als aan al deze drie voorwaarden is voldaan, ervaren mensen het meeste werkplezier. Als een van de onderdelen mist, is het werkplezier ook minder. Dat heeft een directe invloed op de mate waarin een team ‘zelfsturend’ zal zijn. Waarom zou je immers je best doen ook het werk van je teamleden in goede banen te laten lopen, als je al geen plezier hebt in je eigen werk.
Gaat jouw organisatie aan de slag met zelfsturende teams of ondernemende medewerkers, zorg er dan eerst voor dat aan alle drie de voorwaarden is voldaan: Autonomie, Meesterschap en werk van Betekenis. Dan zullen je teams zich met plezier zelf managen.
Ik ben benieuwd of bij jou aan de drie voorwaarden is voldaan. En welke invloed heeft dat op jouw werkplezier?
Voor optimaal resultaat, houd het simpel en fun,
Wil Konings
