Recent heeft de NFU (de acht academische ziekenhuizen) een lijst opgesteld van zinloze behandelingen. Bijzonder dat die er zijn en goed dat ze in kaart zijn gebracht. Deze maand gaat het artikel over de 40 zaken die je moet weten over onnodig behandelen:
- Er zijn 1366 niet-doen-verrichtingen in kaart gebracht
- Voor deze verrichtingen bestaat geen wetenschappelijk bewijs
- Dit geldt overigens voor de helft van alles wat artsen doen
- Gelukkig is niet de helft zinloos, maar ‘slechts’ 1366 zaken
- 33% van de lijst gaat over nutteloze onderzoeken tijdens de diagnosefase
- Denk bijvoorbeeld aan een kijkoperatie bij knieklachten
- 40% van de lijst gaat over nutteloze medicatie
- Of te zware medicatie, die niet effectiever is dan lichtere medicatie
- Maar die wel meer bijwerkingen heeft voor de patiënt
- Hoe komt het nu dat artsen onnodige verrichtingen doen?
- Voor een groot deel doordat ze het zo hebben geleerd tijdens hun opleiding
- Of omdat ze het collega’s zien doen
- Of omdat behandelen nu eenmaal meer oplevert dan niet behandelen
- Of omdat behandelen makkelijker is dan praten
- Of omdat de patiënt om een nutteloze behandeling vraagt / deze eist
- Of omdat we nu eenmaal DBC’s hebben, dan moet er toch een B plaatsvinden
- Of voor de zekerheid (toch nog een extra scan)
- Of omdat het IT-systeem alleen werkt met waarden uit ons eigen lab
- Of omdat we het nu eenmaal altijd zo doen
- Is het erg dat er onnodige verrichtingen plaatsvinden? Ja, om meerdere redenen
- Het kost veel tijd van een toch al overbelaste groep mensen
- Andere patiënten moeten langer wachten op een nuttige verrichting als er patiënten voor hen zijn die nutteloze verrichtingen krijgen
- Ook bij onnodige verrichtingen kunnen er complicaties optreden waar de patiënt last van heeft
- Denk aan het te lang laten zitten van infuus of katheter, waardoor een infectie ontstaat
- En nutteloze medicatie heeft bijwerkingen waar de patiënt last van heeft
- En hierdoor blijft de patiënt langer ziek thuis van het werk
- En nutteloze verrichtingen kosten veel geld
- Als de patiënt nog eigen risico ‘over’ heeft, merkt hij dit direct in zijn portemonnee
- Het ziekenhuis bereikt het afgesproken plafond met de zorgverzekeraar eerder
- Hoe veranderen we dit?
- Door meer wetenschappelijk onderzoek dat (non)resultaten aantoont
- Door meer onderzoek dat vaststelt bij welke patiënt een middel werkt en bij welke niet
- Door artsen m.b.v. spiegelinformatie zelf hun resultaten te laten verbeteren
- Door verzekeraars ziekenhuizen te laten kiezen op kwaliteit, niet op kosten
- Door patiënten vooraf te informeren over slagingspercentages van alle opties, ook van ‘niets doen
- Is er ook goed nieuws? Ja, we zijn al op de goede weg
- Vrijwel alle specialistenverenigingen onderzoeken verbeteringen
- Er worden al veel minde verstandskiezen preventief getrokken
- Er worden al veel minder buisjes in kinderoren geplaatst
- Kortom: Door samen te werken maken we de zorg beter én goedkoper
Samen voor betere zorg,
Wil Konings
Ben je geïnspireerd? Misschien vind je dit ook interessant: